lunes, 25 de noviembre de 2013

REFRÁNS, CANTIGAS E ADIVIÑAS
















A continuación mostrámosvos as cantigas, refráns e adiviñas obre a castaña e o magosto que recompilamos os nenos e nenas da clase, preguntando aos nosos avós e avoas e ás persoas maiores da nosa aldea ou barrio. GRAZAS A TODOS ELES.

                                REFRÁNS
Polo San Martiño mátase o porquiño.
Relámpagos en San Xoán, as castañas vano pagar.
Castañas noces e viño son as delicias do San Martiño.
Polo san Martiño, castañas e viño.
Auga en agosto, nin bo viño nin bo magosto.
A chuvia en agosto, non trae bo mosto, nin bo magosto nin bo entrecosto.
Castañas no Nadal saben ben e pártense mal.
As castañas en agosto queren arder e en setembro beber.
Polo magosto, castañas e mosto.
Polo San Martiño chourizos, castañas e viño.
Por San Martín, castañas mil.
Ao pé do lumiño cómense castañiñas e tómase o viño.
Ao chegar o San Martiño mátase o porquiño e próbase o viño.
A todo porquiño lle chega o San Martiño.
Con castañas e viño novo xa non morre o pobo.
O verán de San Martiño son tres días e un pouquiño.
Despois do San Martiño vén o inverno de camiño.



                            CANTIGAS

Outono bonito                       Acabouse a vendima                     
folliñas no chan                     comeza a esfollada,                        
castañas asadas                    tempo de comer cos veciños         
que ricas están.                     catro castañas asadas.                    


             Non chas quero,  non chas quero, 
             castañas do teu magosto
             Non chas quero,  non chas quero, 
             que me cheiran a chamosco

A castaña no ourizo                      Debaixo do castiñeiro
venche sei o que fai:                     dá gusto parrandear
cando está verde madura,            como ten a folla ancha
cando está madura cae.                non deixa entrar o luar.

 Cunhas castañas quentes            Namoreime da castaña
 sen fame estarán as xentes         namoreime do ourizo,
 cun vasiño de viño                        namoreime de ti nena
 completo o San Martiño.              porque tes o pelo rizo.

Namoreime da castaña                A castaña no  ourizo,            
namoreime do ourizo,                   o ourizo no castiñeiro;           
namoreime de ti nena                   non te namores meniña       
porque tes o pelo rizo.                  do fillo do mariñeiro.             

 Xa estoupan as castañas,           As castañas son castañas
 xa se oen os nenos berrar,          os ourizos son ourizos,
 porque a festa do magosto          os ollos da túa cara
 está a piques de empezar.           para min son dous feitizos.

                    ADIVIÑAS

Alto vivo                             Son pequena,                     
mírame a xente                  e a miña cor é marrón     
e se me río                         cando chega o outono      
quedo sen dentes.              métenme no fogón.          

 Alto estou                         Pódeseme asar,      
 cor de ouro teño               pódeseme cocer,          
 e por unha risada             e aínda sen facer        
 perdo o que teño              pódeseme comer.

                Unha cousa que vive na devesa.           
                e vaille picar o cu á artesa.                         

               Cando ourizo aberto atopas no chan,
               que é doado coller coa man?

Alto me vexo                     Son  branca, non son papel,
no meu capelexo               son verde, non son limón,
ladrón vexo vir                  son vermella, non son sangue,
e co meu carapucho          son negra non son carbón.
non podo fuxir.                  Quen son?
           
           No alto estou e se me río alá me vou.

Alto me vexo                         Teño moitos fillos,                      
no meu capelexo                   cheos de ourizos                        
por unha risada                     un tronco moi groso                  
quedei sen nada.                   e teño moitos picos.      
               
Podes comerme crúa,          Alto, alto cabaleiro
asada e tamén cocida,         dálle a risa   
con ovos  e con leite            e perde o diñeiro.
secas ou fervidas.

Son unha festa esperada              Hai anos saquei a fame
que á xente sei divertir                 de moitos meniños
nacín o 11 de novembro                tamén farto a barriga
e non sei quen son, sábelo ti?       de numerosos porquiños.

                     Arredor dunhas fogueiras                             
                     con gañas de pasalo ben,                          
                     brincaremos e cantaremos                         
                     ata o ano que vén.